Foçalılar, eski taşların daha sık ve uygun dolgu malzemesiyle yeniden döşenmesini istiyor
FOÇALILAR, ESKİ TAŞLARIN DAHA SIK VE UYGUN DOLGU MALZEMESİYLE DÖŞENMESİNİ İSTİYOR!
27 Kasım 2020 - 00:06
İzmir’in Foça İlçesi’nde kent içi yollarda yapılan ve tartışmalara neden olan yeni taş döşeme çalışmaları İzmir 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından durduruldu. Durdurma gerekçesinde yapılan uygulamanın Koruma Bölge kurulu izninin kapsamı dışında ve karar eki projesine aykırı olarak gerçekleştirildiğine dikkat çekildi. Koruma Kurulu’nun durdurma kararının ardından; konu ile ilgili olarak Foçalı vatandaşlar genellikle eski taşların yeniden döşenmesi yönünde görüş bildirdiler.
Foça’da 18 Kasım 2020 tarihinde Reha Midilli Caddesi'nin Demokrasi Meydanı’nın güneyindeki bölümünde içme suyu şebekesi çalışması ile birlikte başlatılan yeni taş döşeme çalışmaları tartışmalara neden olmuştu. Yoldaki bazalttan büyük boy parke taşları kepçeyle sökülmüş, ağır ve iri kaldırım taşları kaldırılarak yerine Bergama Taşı olarak tabir edilen daha küçük taşla kaplanmaya başlanmıştı. Belediyenin yoldaki bu taşları söküp yenileri ile değiştirmesi Foçalıları ikiye bölmüştü. Bazı vatandaşlar ilçenin ünlü 'karataş' efsanesiyle özdeşleştirdikleri taşların kent kimliği açısından önemli olduğunu ve yerine tekrar döşenmesini isterken, bazıları ise buradaki taşların tarihi bir değeri olmadığını belirterek yenileme çalışmalarını desteklemişti. Belediye yetkilileri ise taş değişikliğinin; koruma kurulundan alınan 40 santimetrelik derinlik izninin, su borusu, branşmanları ve eski taşların döşenmesine yetmemesi nedeniyle yapıldığını açıklamıştı.
Tartışmaların ardından; konu ile ilgili olarak bazı vatandaşlar şikayetçi olmuş, Foça Belediyesi yetkilileri de itiraz konularının ve işin yapıldığı haliyle değerlendirilmesi için Koruma Kurulu’na müracaat edileceğini ve tekrar onay alınacağını belirtmişti.
DURDURUN
Şikayet ve müracaatlar üzerine İzmir 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu 23 Kasım 2020 tarihli yazısıyla yapılan çalışmanın “Derhal durdurulması”nı kararlaştırdı. İlgililer gönderilen karar yazısında “Reha Midilli Caddesinin bahse konu kesiminde “Yaya yolu- Mevcutta bulunan wash betonların tadilat gerektiren kısımları yenilenecektir ve “Arnavut kaldırımı – Halihazırda araları çok açılan Arnavut kaldırımları sökülerek aynı malzeme sıkıştırılarak yeniden döşenecektir.” şeklinde müdahale kararları bulunmaktadır. Bu kapsamda rapor ve fotoğraflardan söz konusu uygulamanın Koruma Bölge Kurulu karar kapsamı dışında ve karar eki projesine aykırı olarak gerçekleştirildiği anlaşıldığından, proje kapsamında yürütülmekte olan uygulamaların can ve mal emniyetinin sağlanmasına yönelik olarak gerekli tedbirler alınarak “derhal durdurulması ve konu Koruma Bölge Kurulu’nda değerlendirilinceye dek alanda hiçbir fiziki ve inşai müdahalede bulunulmaması” hususunda bilgilerinizi ve gereğini arz ve rica ederim “denildi.
Koruma Kurulu’nun durdurma kararının ardından; konu ile ilgili olarak Foçalı vatandaşlar genellikle eski taşların yeniden, ancak daha sıkı ve uygun ara dolgu malzemesiyle döşenmesini istedikleri yönünde görüş bildirdiler.
BU TAŞLAR FOÇA TAŞI DİYE GEÇER
1968 yılından beri Foça’da yaşadığını, iki çocuğunun Foça’da doğduğunu belirten Zafer Aybars Foça’daki kaldırım taşlarının yıllardır Foça Taşı olarak bilindiğini ve önemli olduğunu söyledi. Zafer Aybars; “Foça kaldırım taşları yıllardır Foça Taşı olarak geçer. Son günlerde İş Bankası Caddesi (Sevgi Yolu)üzerinde bütün taşların sökülüp, yine eski taşların düzenlenerek yeniden yapılması düşünülürken, küçük kare taşlar döşenip, tamamen o görüntüye, Foça taşına uygun olmayan bir şekilde döşenmeye başlamıştır. Buna tamamen karşıyız. Yanlış bir döşemedir. Zaten koruma kuruluda bu yönde karar vermiş, döşenen taşların kaldırılarak yeniden Foça taşlarının döşenmesi ile ilgili bir karar almıştır. Döşenmiş olan bu taşların kaldırılarak yerine eski taşların düzgün olarak yeniden döşenmesini istiyoruz. “ dedi.
ANTİK MERKEZLERİN HEPSİNDE ESKİ TAŞLAR DÖŞELİ
50 yıldır Foça’da turizm işletmeciliği yapan ve yöre tarihi ile ilgili araştırmaları ve kitapları bulunan turizmci yazar Sebahattin Karaca söz konusu yolun geçmişte Foça’nın Fevzipaşa ve Atatürk mahallelerini fiziki olarak ikiye ayırdığını, bugün ise bu çalışma nedeniyle Foça halkını ikiye ayırdığına işaret etti. Sebahattin Karaca; “ 50 yıldır Foçada turizm işletmeciliği yapıyorum. Bu arada antik kentlere duyduğum ilgiden dolayı araştırmalar yapıyorum. Yaptığım araştırmaları kitaplarda dergilerde yayınlıyorum. Söz konusu yol, gelinen noktada bugün Foça halkını ikiye ayırdı. Kimisi şimdi yapılandan yana kimisi daha önce yapılmiş olandan yana. Bu şekilde halk ikiye ayrılmış durumda. Maalesef, keşke olmasaydı. Benim görüşüm şöyle. Gezdiğim dolaştığım kentlerin şehirlerin eski antik merkezleri var. Oralara gittiğimde gördüğüm taşlar bazalt tipi el yordamıyla yapılmış bu taşlardan. Tabii kurul kararı da bu doğrultuda. Keşke bizim burada da kurul karaına uygun şekilde döşenmiş olsaydı. Ama çok nizami, çok düzgün. Birde tabii aralarına, gezdiğim yerlerde gördüm, kum yerine zift benzeri başka bir malzeme kullanıyorlar. Bu malzemede taşların oynamamasını sağlıyor. Nizamice döşendiği içinde yürüyenlerde mağduriyet yaratmadığını gördüm. Kaymak gibi oluyor aslına bakılırsa. Bu şekilde olabilirdi. Benim görüşümde kurulun kararı doğrultusunda. “dedi.
HANIMLAR YAŞLILAR YÜRÜYEMİYOR DEĞİŞMELİ
Aliğa ve Foça Tarihi ile ilgili basılı kitapları bulunan, emekli Resim ve Sanat Tarihi Öğretmeni, araştırmacı yazar Cevat Yıldırım ise şehrin korunması konusunun bütün olarak ele alınması gerektiğine inandığını ve bu haliyle taşların değiştirilebileceğini söyledi. Cevat Yıldırım; “Son zamanlarda Foça sokaklarındaki taşların değiştirilip değiştirilmemesi konusunda polemikler yaratıldı. Bir şehrin korunması deyince bütün olarak ele alınmalı. Bergama gibi, Safranbolu gibi, Efes gibi şehirler asıl şehrin dışında. Foça ise eskisiyle yenisiyle bir arada. Eski şehir ile yeni şehir bir arada yaşadığı için bir bütün olarak düşünmeliyiz diyorum. Taşlar yenilenmeli. Peygamberimizin bir sözü var. Ziyanda olmamak çin bir takım değişikliklere gitmek lazım. O taşlar Cumhuriyet dönemi ile birlikte buraya, Foça’ya getirildi. Peki Cumhuriyet Öncesi Tuz Depoları nerede. 1896’da yapılmış tuz depoları. Peki 1953’lerde yapılmış Ortaokul binası nerede. Demek istediğim devamlı değişimden yana olmak lazım. Foça kanalizasyonu da uzun müddet bir takım kişilerin baskısı yüzünden yapılamadı. Ama şimdi ana caddede kanalizasyon var. Kurtarılmış oldu. Taş konusunda da diyorum ki yeni taşlar döşenmeli. Sembolik olarak iki tane Değirmenlik Tepesi’ne gidişte, tepeye tırmanırken o taşlar kullanılabilir diye düşünüyorum. Sembolik olarak limanın belli bir bölümünde kullanılabilir. Çünkü hanımlar ve yaşlı turistler rahat yürüyemiyor. Bende yaşlı bir vatandaş olarak eski taşlarda rahat yürüyemiyorum. Taşlar değişmeli fikrindeyim. “dedi.
Seyfi GÜL
Foça’da 18 Kasım 2020 tarihinde Reha Midilli Caddesi'nin Demokrasi Meydanı’nın güneyindeki bölümünde içme suyu şebekesi çalışması ile birlikte başlatılan yeni taş döşeme çalışmaları tartışmalara neden olmuştu. Yoldaki bazalttan büyük boy parke taşları kepçeyle sökülmüş, ağır ve iri kaldırım taşları kaldırılarak yerine Bergama Taşı olarak tabir edilen daha küçük taşla kaplanmaya başlanmıştı. Belediyenin yoldaki bu taşları söküp yenileri ile değiştirmesi Foçalıları ikiye bölmüştü. Bazı vatandaşlar ilçenin ünlü 'karataş' efsanesiyle özdeşleştirdikleri taşların kent kimliği açısından önemli olduğunu ve yerine tekrar döşenmesini isterken, bazıları ise buradaki taşların tarihi bir değeri olmadığını belirterek yenileme çalışmalarını desteklemişti. Belediye yetkilileri ise taş değişikliğinin; koruma kurulundan alınan 40 santimetrelik derinlik izninin, su borusu, branşmanları ve eski taşların döşenmesine yetmemesi nedeniyle yapıldığını açıklamıştı.
Tartışmaların ardından; konu ile ilgili olarak bazı vatandaşlar şikayetçi olmuş, Foça Belediyesi yetkilileri de itiraz konularının ve işin yapıldığı haliyle değerlendirilmesi için Koruma Kurulu’na müracaat edileceğini ve tekrar onay alınacağını belirtmişti.
DURDURUN
Şikayet ve müracaatlar üzerine İzmir 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu 23 Kasım 2020 tarihli yazısıyla yapılan çalışmanın “Derhal durdurulması”nı kararlaştırdı. İlgililer gönderilen karar yazısında “Reha Midilli Caddesinin bahse konu kesiminde “Yaya yolu- Mevcutta bulunan wash betonların tadilat gerektiren kısımları yenilenecektir ve “Arnavut kaldırımı – Halihazırda araları çok açılan Arnavut kaldırımları sökülerek aynı malzeme sıkıştırılarak yeniden döşenecektir.” şeklinde müdahale kararları bulunmaktadır. Bu kapsamda rapor ve fotoğraflardan söz konusu uygulamanın Koruma Bölge Kurulu karar kapsamı dışında ve karar eki projesine aykırı olarak gerçekleştirildiği anlaşıldığından, proje kapsamında yürütülmekte olan uygulamaların can ve mal emniyetinin sağlanmasına yönelik olarak gerekli tedbirler alınarak “derhal durdurulması ve konu Koruma Bölge Kurulu’nda değerlendirilinceye dek alanda hiçbir fiziki ve inşai müdahalede bulunulmaması” hususunda bilgilerinizi ve gereğini arz ve rica ederim “denildi.
Koruma Kurulu’nun durdurma kararının ardından; konu ile ilgili olarak Foçalı vatandaşlar genellikle eski taşların yeniden, ancak daha sıkı ve uygun ara dolgu malzemesiyle döşenmesini istedikleri yönünde görüş bildirdiler.
BU TAŞLAR FOÇA TAŞI DİYE GEÇER
1968 yılından beri Foça’da yaşadığını, iki çocuğunun Foça’da doğduğunu belirten Zafer Aybars Foça’daki kaldırım taşlarının yıllardır Foça Taşı olarak bilindiğini ve önemli olduğunu söyledi. Zafer Aybars; “Foça kaldırım taşları yıllardır Foça Taşı olarak geçer. Son günlerde İş Bankası Caddesi (Sevgi Yolu)üzerinde bütün taşların sökülüp, yine eski taşların düzenlenerek yeniden yapılması düşünülürken, küçük kare taşlar döşenip, tamamen o görüntüye, Foça taşına uygun olmayan bir şekilde döşenmeye başlamıştır. Buna tamamen karşıyız. Yanlış bir döşemedir. Zaten koruma kuruluda bu yönde karar vermiş, döşenen taşların kaldırılarak yeniden Foça taşlarının döşenmesi ile ilgili bir karar almıştır. Döşenmiş olan bu taşların kaldırılarak yerine eski taşların düzgün olarak yeniden döşenmesini istiyoruz. “ dedi.
ANTİK MERKEZLERİN HEPSİNDE ESKİ TAŞLAR DÖŞELİ
50 yıldır Foça’da turizm işletmeciliği yapan ve yöre tarihi ile ilgili araştırmaları ve kitapları bulunan turizmci yazar Sebahattin Karaca söz konusu yolun geçmişte Foça’nın Fevzipaşa ve Atatürk mahallelerini fiziki olarak ikiye ayırdığını, bugün ise bu çalışma nedeniyle Foça halkını ikiye ayırdığına işaret etti. Sebahattin Karaca; “ 50 yıldır Foçada turizm işletmeciliği yapıyorum. Bu arada antik kentlere duyduğum ilgiden dolayı araştırmalar yapıyorum. Yaptığım araştırmaları kitaplarda dergilerde yayınlıyorum. Söz konusu yol, gelinen noktada bugün Foça halkını ikiye ayırdı. Kimisi şimdi yapılandan yana kimisi daha önce yapılmiş olandan yana. Bu şekilde halk ikiye ayrılmış durumda. Maalesef, keşke olmasaydı. Benim görüşüm şöyle. Gezdiğim dolaştığım kentlerin şehirlerin eski antik merkezleri var. Oralara gittiğimde gördüğüm taşlar bazalt tipi el yordamıyla yapılmış bu taşlardan. Tabii kurul kararı da bu doğrultuda. Keşke bizim burada da kurul karaına uygun şekilde döşenmiş olsaydı. Ama çok nizami, çok düzgün. Birde tabii aralarına, gezdiğim yerlerde gördüm, kum yerine zift benzeri başka bir malzeme kullanıyorlar. Bu malzemede taşların oynamamasını sağlıyor. Nizamice döşendiği içinde yürüyenlerde mağduriyet yaratmadığını gördüm. Kaymak gibi oluyor aslına bakılırsa. Bu şekilde olabilirdi. Benim görüşümde kurulun kararı doğrultusunda. “dedi.
HANIMLAR YAŞLILAR YÜRÜYEMİYOR DEĞİŞMELİ
Aliğa ve Foça Tarihi ile ilgili basılı kitapları bulunan, emekli Resim ve Sanat Tarihi Öğretmeni, araştırmacı yazar Cevat Yıldırım ise şehrin korunması konusunun bütün olarak ele alınması gerektiğine inandığını ve bu haliyle taşların değiştirilebileceğini söyledi. Cevat Yıldırım; “Son zamanlarda Foça sokaklarındaki taşların değiştirilip değiştirilmemesi konusunda polemikler yaratıldı. Bir şehrin korunması deyince bütün olarak ele alınmalı. Bergama gibi, Safranbolu gibi, Efes gibi şehirler asıl şehrin dışında. Foça ise eskisiyle yenisiyle bir arada. Eski şehir ile yeni şehir bir arada yaşadığı için bir bütün olarak düşünmeliyiz diyorum. Taşlar yenilenmeli. Peygamberimizin bir sözü var. Ziyanda olmamak çin bir takım değişikliklere gitmek lazım. O taşlar Cumhuriyet dönemi ile birlikte buraya, Foça’ya getirildi. Peki Cumhuriyet Öncesi Tuz Depoları nerede. 1896’da yapılmış tuz depoları. Peki 1953’lerde yapılmış Ortaokul binası nerede. Demek istediğim devamlı değişimden yana olmak lazım. Foça kanalizasyonu da uzun müddet bir takım kişilerin baskısı yüzünden yapılamadı. Ama şimdi ana caddede kanalizasyon var. Kurtarılmış oldu. Taş konusunda da diyorum ki yeni taşlar döşenmeli. Sembolik olarak iki tane Değirmenlik Tepesi’ne gidişte, tepeye tırmanırken o taşlar kullanılabilir diye düşünüyorum. Sembolik olarak limanın belli bir bölümünde kullanılabilir. Çünkü hanımlar ve yaşlı turistler rahat yürüyemiyor. Bende yaşlı bir vatandaş olarak eski taşlarda rahat yürüyemiyorum. Taşlar değişmeli fikrindeyim. “dedi.
Seyfi GÜL
YORUMLAR